Giấc ngủ rất quan trọng đối với trẻ sơ sinh trong phát triển hệ tâm thần và cảm xúc vào các tuần trước tiên sau khi chào đời. Trong những năm tháng đầu đời, thân thể trẻ có thể phát triển nhanh cùng với khả năng nhận thức tăng cũng là nhờ vào giấc ngủ. Để thích ứng với môi trường mới, bình thường trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc và thức dậy nhiều lần trong vài giờ, việc hiểu rõ về cơ chế giấc ngủ của trẻ sẽ giúp phụ huynh chăm nom trẻ tốt cũng như có những cách giúp trẻ ngủ ngoan hơn.
Chúng ta đều biết đối với trẻ sơ sinh, giấc ngủ là vô cùng quan trọng. Trẻ mới sinh cho tới một tháng tuổi sắp như ngủ suốt ngày đêm và chỉ thức dậy để bú (2-3 giờ/ lần). Vì chưa phân biệt được ngày đêm nên bé có thể ngủ suốt vào ban ngày và thức giấc nhiều hơn vào ban đêm (8-9 giờ vào ban ngày và khoảng 8 giờ vào ban đêm).
Đối với trẻ lọt lòng từ 3 tháng tuổi hoặc được 6 kg sẽ bắt đầu ngủ suốt đêm (6-8 giờ) mà không tỉnh giấc. Khi ấy, ba mẹ không cần phải đánh thức trẻ sơ sinh dậy để cho bú nhưng cần lưu ý không nên để bé ngủ quá 3 giờ mà không cho bú. Đối với các trường hợp đặc biệt như non tháng, nhẹ cân, trào ngược bao tử thực quản (GERD) có thể phải cho bú thường xuyên hơn.
- Giấc ngủ của trẻ sơ sinh
Giấc ngủ của trẻ nhỏ cũng chia làm nhiều công đoạn như người lớn, tùy từng công đoạn mà trẻ có thể nằm yên hay có những cử động. Có 2 loại giấc ngủ là: Giấc ngủ nhanh và giấc ngủ chậm.Giấc ngủ nhanh (REM- rapid eye movement: cử động mắt nhanh): đây là giấc ngủ nông, trẻ sẽ nằm mơ và mắt cử động nhanh theo chiều trước sau. Giấc ngủ REM chiếm đến khoảng một nửa thời gian ngủ của trẻ trong ngày nên mặc dù ngủ tới 16 giờ một ngày nhưng bé chỉ ngủ sâu trong khoảng 8 giờ.Giấc ngủ chậm (Non-REM- Non-rapid eye movement: không cử động mắt nhanh).
Quá trình 1: Buồn ngủ - mí mắt sụp xuống hay có thể chớp liên hồi, ngủ gà ngủ gật. Công đoạn 2: Ngủ lơ mơ- Trẻ vẫn có cử động, giật thột, vặn mình hoặc rên. Công đoạn 3: Ngủ sâu - trẻ im lặng và không cử động. Quá trình 4: Ngủ rất sâu - trẻ lặng im và không cử động. Giấc ngủ của trẻ sẽ diễn tiến tuần tự theo 4 quá trình rồi quay lại giai đoạn 2 và chuyển sang ngủ REM. Một giấc ngủ của trẻ có thể có vai chu kỳ ngủ trên. Trong vài tháng đầu trẻ lọt lòng ngủ hay bị giật thột khi chuyển từ ngủ sâu sang ngủ lơ mơ và khó ngủ trở lại.
.jpg)
Nếu trẻ tỉnh giấc vào cuối chu kỳ ngủ thì trẻ sẽ bước vào công đoạn tỉnh giấc yên lặng. Quá trình này trẻ vẫn yên lặng dù đã tỉnh ngủ và nhận thức được môi trường xung quanh cũng như đáp ứng với âm thanh và động chạm Sau đó trẻ sẽ chuyển sang công đoạn tỉnh giấc hoạt động khi trẻ chú ý tới mọi tiếng động và hình ảnh có cử động. Sau ấy sẽ là giai đoạn khóc trẻ cử động nhiều hơn và có thể khóc to, trẻ tăng kích thích cần được làm dịu đi bằng phương pháp ôm sát trẻ vào người hay quấn trẻ trong khăn/mền. Trong công đoạn khóc trẻ có thể quá khó chịu nên không chịu bú vì vậy nên cho trẻ bú trước lúc bước qua công đoạn này.
- Tập thói quen ngủ ngoan cho trẻ
Nhận biết dấu hiệu cho thấy trẻ buồn ngủ: Trong 8 tuần đầu sau sinh trẻ không thể thức hơn 2 giờ liên hồi vì sau ấy trẻ sẽ quá mệt mỏi và trở nên khó ngủ. Những tín hiệu buồn ngủ của trẻ như chớp mắt liên tục, lim dim, kéo dài, ngáp hay quầng thâm dưới mắt sẽ giúp phụ huynh cho trẻ đi ngủ để đảm bảo giấc ngủ cho trẻ
Dạy trẻ phân biệt giữa ngày và đêm: Một số trẻ sơ sinh có thói quen thức đêm ngay từ trong bụng mẹ và khi ra đời cũng duy trì thói quen như vậy. Trong vài ngày đầu sau sinh không thể thay đổi thói quen của trẻ ngay được mà chỉ có thể khởi đầu dạy khi trẻ được 2 tuần tuổi. Ban ngày khi trẻ còn thức cần chơi với trẻ càng nhiều càng tốt, trò chuyện và hát cho trẻ nghe vào những cữ bú ban ngày, đảm bảo ánh sáng trong phòng ngủ và không cần loại bỏ các tiếng ồn bình thường ban ngày như tiếng tivi, radio,...nhẹ nhàng đánh thức trẻ dậy lúc trẻ thiu thiu ngủ. Khi về đêm cần giữ tĩnh lặng và nói khẽ lúc trẻ bú cữ đêm, giữ phòng tối và yên tĩnh.
Dạy trẻ tự ngủ: lúc trẻ được 6-8 tuần tuổi có thể khởi đầu dạy trẻ tự ngủ. Phụ huynh nên đặt trẻ vào nôi hay giường khi trẻ buồn ngủ nhưng vẫn còn thức. Cách thức dỗ trẻ trong 8 tuần đầu sau sinh rất quan trọng vì sẽ tạo thành thói quen cho trẻ bởi thế cần lựa chọn hình thức khả thi với bản thân như: hát ru, nghe nhạc, vỗ nhẹ mông, gãi nhẹ đầu,... Không nên cho trẻ ngủ trên tay rồi mới đặt xuống giường vì sẽ tạo thói quen xấu cho trẻ.
- Chuẩn bị giấc ngủ cho trẻ
Việc chuẩn bị tốt giấc ngủ cho trẻ rất quan trọng để giúp trẻ ngủ ngoan và sâu giấc. Cho trẻ ăn no trước khi đi ngủ: Cần đảm bảo trẻ đã được ăn no để lại trừ nguyên do do ăn uống khiến trẻ mất ngủ trong đêm. Tạo không khí bình yên giúp trẻ tới với giấc ngủ. Cho trẻ ngủ sớm: cho trẻ ngủ vào khoảng 8 giờ tối để tạo thành nếp tốt, thuận lợi cho trẻ khi tới tuổi đi học.
>>> Tham khảo:
Share this
EmoticonEmoticon